มูลนิธิคือการจัดตั้งของกลุ่มคนเพื่อการกุศล ศาสนา ศิลปะ การศึกษา และอื่นๆ เพื่อสาธารณะ และไม่ได้แสวงหากำไร อาจมีคนสงสัยว่าการรับจดทะเบียนมูลนิธิ และสมาคมนั้น แตกต่างกันอย่างไร อย่างแรกง่ายคือในการจดทะเบียนมูลนิธิไม่ต้องใช้ ข้าราชการระดับ 6 มารับรองประวัติของผู้ก่อตั้ง การจดจัดจั้งสมาคมนั้น ไม่มีการกำหนดทุนจดทะเบียน และ การจดจัดตั้งมูลนิธิไม่กำหนดประเภทของสมาชิก และค่าเงินบำรุง
อย่างไรก็ตาม การรับจดทะเบียนมูลนิธินั้น ตามกฎหมายมาตรา 1110 นอกจากมูลนิธิจะมีวัตถุประสงค์เพื่อการกุศลแล้ว การจัดการทรัพย์สินที่ต้องไม่เน้นไปในการแสวงหากำไร หรือเพื่อประโยชน์แก่บุคคลใด นอกจากจะทำตามวัตถุประสงค์ที่มูลนิธิได้ถูกจัดตั้งขึ้นมา ดังนั้นความหมายของมูลนิธิตามกฎหมายคือ การจัดการกับทรัพย์สิน ทั้งเงินสดและอสังหาริมทรัพย์เพื่อนำมาเป็นกองทุน และดำเนินการเพื่อประโยชน์ในวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งมูลนิธินั่นเอง ซึ่งในการ(รับจดทะเบียนทูลนิธิ)นั้น จะต้องพิจารณามีหลักเกณฑ์ในการจดจัดตั้งเบื้องต้น ดังนี้
1. ต้องมีกองทุนที่เป็นเงินสดไม่น้อยกว่า 500,000 บาท หากมีทรัพย์สินอย่างอื่น ต้องมีเงินสดรวมอยู่ในจำนวนนั้นเป็นเงินไม่น้อยกว่า 250,000 บาท ซึ่งเมื่อรวมเงินสดและทรัพย์สินอย่างอื่นแล้วต้องมีมูลค่าไม่น้อยกว่า 500,000 บาท
2. ในกรณีที่มูลนิธิที่จัดตั้งขึ้นมานั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อการสังคมสงเคราะห์ ส่งเสริมการศึกษา การกีฬา ศาสนา สาธารณภัย และเพื่อการบำบัดรักษา ค้นคว้า ป้องกันผู้ป่วยจากยาเสพติด เอดส์ หรือมูลนิธิที่ก่อตั้งโดยหน่วยงานของรัฐต้องมีทรัพย์สินเป็น กองทุนไม่ต่ำกว่า 200,000 บาท ซึ่งในกรณีที่มีทรัพย์สินอย่างอื่นอยู่ด้วยจะต้องมีเงินสดไม่น้อยกว่า 100,000 บาทซึ่งเมื่อรวมเงินสดและทรัพย์สินอย่างอื่นแล้วต้องมีมูลค่าไม่น้อยกว่า 200,000 บาท
การรับจดทะเบียนมูลนิธินั้น จะต้องรวบรวมข้อมูลการจดจัดตั้งมูลนิธิที่ค่อนข้างยุ่งนาก แม้อาจจะไม่ต้องให้ข้าราชการระดับ 6 รับรองประวัติของผู้ก่อนต่อ แต่กลับต้องการเอกสารที่มากมายกว่านั้นมาก อย่างเช่นเอกสารรายงานทรัพย์สินอย่างละเอียดในการจดจัดตั้งมูลนิธิ หนังสือสัญญาว่าจะยกทรัพย์สินนั้นให้แก่มูลนิธิ สำเนาพินัยกรรม หากทรัพย์สินนั้นเกี่ยวข้องกับการมอบพินัยกรรม หรือคำรับรองผู้บุคคลผู้จะเป็นกรรมการของมูลนิธิ
แม้ว่าการจดจัดตั้งมูลนิธิให้ถูกต้องตามกฎหมายจะเป็นเรื่องที่ยุ่งยากและน่ารำคาญใจจนต้องพึ่งบริษัทรับจดทะเบียนมูลนิธิเพื่อดำเนินทางในเรื่องนี้ แต่เมื่อเรามีมูลนิธิที่ถูกต้องตามกฎหมายแล้ว อาจจะนำความสะดวกและประโยชน์ต่อผู้ก่อตั้งมากมาย ทั้งในเรื่องการลดหย่อนภาษีเงินที่ได้จากการประกอบธุรกิจซึ่งเป็นของมูลนิธิ เนื่องจากมูลนิธิคือองค์กรที่ไม่แสวงหากำไรเพื่อบุคคลใด และเป็นองค์กรเพื่อการกุศล ทั้งทางด้านศาสนา การศึกษาและอื่นๆ ดังนั้นการที่จะตั้งองค์กรใดเพื่อประกอบธุรกรรมเพื่อการกุศลเป็นหลัก การตั้งมูลนิธิจึงเป็นเรื่องที่คุ้มค่า และให้ประโยชน์กับวัตถุประสงค์นั้นอย่างสูงสุด
